آمادگی چین برای تقابل بلندمدت با آمریکا، تداوم جنگ تجاری - تور ایران

با تور چین سفری خاطره انگیز را تجربه کنید.

هر دو طیف سیاسی در ایالات متحده، یعنی دموکرات ها و جمهوری خواهان روی این موضوع توافق نظر داشتند، اما اکنون به خصوص پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ، این ایده چندان مقبولیتی در آمریکا ندارد.

به این دلیل است که ایالات متحده معتقد است که چین سال هاست که به بازار آمریکا و بازارهای جهانی ورود نموده و همچنان سیستم حکومتی خود را نیز بدون وابستگی به غرب حفظ نموده است.

حال با توجه به رشدی که چین در دهه های گذشته تجربه نموده است، این سیاست اکنون دنبال می گردد که به منظور توقف رشد سریع چین، باید از ابزارهای مختلف دیگری استفاده گردد. در این راستا، آمریکایی ها اکنون هم در حوزه قدرت سخت، یعنی حضور نظامی در نزدیکی سواحل چین کوشش می نمایند و هم در حوزه نرم فعالیت های تبلیغاتی ضد چین و مداخله در امور داخلی این کشور را دنبال می نمایند؛ که هدف تمامی این راهبردها متوقف کردن حرکت پیشرفت گسترده و چشمگیر چین در طول چند دهه گذشته است.

در نتیجه، این نظر اکنون در حال اجماع در آمریکاست و به همین دلیل است که اگر حتی ترامپ هم بر سر کار نمی آمد، این دعوای تجاری میان آمریکا و چین شکل می گرفت. هر چند از آنجا که دموکرات ها در حوزه سیاست خارجی توامندی اجماع سازی شان قوی تر از جمهوری خواهان است، ممکن بود به سبک دیگری به تقابل با چین بپردازند.

به همین دلیل است که معتقدم در دوره بعد از ترامپ بازگشت سیاست کنونی آمریکا در قبال چین چندان محتمل نخواهد بود؛ زیرا تقابل آمریکایی ها با چین موضوعی ریشه دار است و به نظر می رسد در داخل چین نیز رهبران این کشور خود را برای این تقابل بلندمدت آماده نموده اند.

از سوی دیگر، هر چند در این میان بعضی کارشناسان معتقدند با توجه به نوع مراودات تجاری و نیز حجم انبوهی از اوراق قرضه آمریکایی که توسط چینی ها خریداری شده، پکن بر روی اقتصاد آمریکا نفوذ دارد و آمریکایی ها نیز به این واسطه مقداری با احتیاط برخورد می نمایند؛ اما اگر فکر کنیم که این اهرم مالی باعث می گردد که آمریکا سیاست تخاصم و مقابله با چین را به کناری بگذارد، به اشتباه افتاده ایم.

ایالات متحده آمریکا میخواهد وابستگی مالی خود را به چین کاهش دهد، نه اینکه به یکباره تغییر سیاست بدهد. به همین دلیل است که می توان گفت جنگ تجاری آمریکا علیه چین به این زودی ها سرانجام پیدا نمی کند و ایالات متحده کوشش خواهد نمود تا جلوی تداوم رشد و پیشرفت چین را بگیرد.

با توجه به مواردی که ذکر شد، ما اکنون یک میدان تقابل و مداخله دیگر ایالات متحده با چین را در هنگ کنگ شاهد هستیم. هنگ کنگ از یک معضل داخلی رنج می برد؛ اینکه ده ها سال انگلیسی ها در این منطقه حضور داشته و کارهای فرهنگی و تبلیغاتی زیادی را بر روی نسل جدیدی که پس از بازگشت هنگ کنگ به دامن چین متولد شده، صورت داده اند.

در این راستا، نهادهای مختلفی از سوی آمریکا و کشورهای غربی در هنگ کنگ سال هاست که مشغول فعالیت و شبکه سازی هستند؛ به طوریکه اکنون شاهدیم در کنگره آمریکا قانونی به تصویب می رسد که هدف آن در واقع مداخله و برخورد با چین به بهانه های حقوق بشری در هنگ کنگ است.

البته تمام جمعیت هنگ کنگ از منظر فکری با آمریکا و غرب همسو نیستند؛ به خصوص قشرهای مسن تر و کسانی که سابقه استعمار انگلیس را در خاطر دارند، متوجه هستند که اظهارات دردمندانه کشورهای غربی نه از روی علاقه به مردم هنگ کنگ، بلکه به دلیل تقابل آنها با چین است.

فارغ از این موضوع داخلی، یک مشکل خارجی نیز وجود دارد؛ اینکه دولت های غربی چین را رقیب خود دانسته و قصد دارند تا با بهره گیری از فضای ایجاد شده در هنگ کنگ برای نیل به اهداف خود بهره برداری نمایند. از سوی دیگر گفتنی است که هنگ کنگ بخشی از چین است و اینکه کشورهای غربی و آمریکا با بیانیه و موضع گیری خواهان دخالت در امور این منطقه هستند، در واقع خلاف موازین و حقوق بین المللی بوده و ممکن است این گونه دخالت ها، توافق های احتمالی تجاری میان واشنگتن و پکن را در آینده تحت شعاع خود قرار بدهد.

* استاد دانشگاه تهران