مرتضی حیدری: بزرگ ترین جریمه رسانه از دست دادن مخاطب است - تور ایران

مرتضی حیدری ـ گوینده خبر و مجری ـ در گفت وگویی با خبرنگاران درباره ضرورت رعایت اخلاق در رسانه ها مطرح نمود: اخلاق رسانه بیش از اینکه یک امر اخلاقی و اجتماعی باشد، یک امر حرفه ای است؛ در واقع شما به لحاظ حرفه ای مکلف هستی که یکسری اصول و قواعد را در اجرای برنامه و در تعامل با مهمانان و رویکردهای برنامه رعایت کنی و اگر این ها را رعایت نکنی، دو جنبه به وجود می آید؛ یکی جنبه عمومی و اجتماعی است. در واقع جامعه مخاطبان از شما گریزان می شوند و شما سرمایه اجتماعی خود را از دست می دهید که برای یک رسانه این بزرگترین جریمه و دردناک ترین اتفاق است.

او ادامه داد: یک جنبه هم جنبه قانونی قضیه است که بر اساس قوانینی که در هر جامعه ای وجود دارد، امکان دارد شما به دلیل اینکه اصول حرفه ای گری را در اجرای برنامه یا در تعامل با مهمان برنامه رعایت نکرده اید، محکوم شوید. البته این موضوع در تمام کشورها با یکدیگر متفاوت است و به قوانینی مدنی و حقوقی هر کشوری بستگی دارد. اگر شما اصول حرفه ای را رعایت نکنید ممکن است که افراد و یا سازمان ها با شما برخورد کنند.

حیدری با تاکید بر اینکه مرز میان اخلاق و قانون در جوامع مختلف متفاوت است، در این زمینه توضیح داد: در بعضی جوامع همه چیز سفت و سخت به قانون و مجازات سپرده می شود و در بعضی از جوامع عمدتا به اخلاق و منش اجتماعی و فردی برگردانده می شود.

این مجری و گوینده خبر به حرف هایش اضافه کرد: مورد اول که مربوط به قضاوت اجتماع و جامعه است و اینکه مخاطب از شما رویگردان می شود، خیلی مهم تر از موضوع حقوقی قضیه است. هر رسانه ای برای این تاسیس می شود که سیاست ها و اهدافی را دنبال کند؛ برای اداره یک رسانه هزینه های اجتماعی، مالی و سیاسی سنگینی باید پرداخت شود. اگر رسانه مخاطب نداشته باشد، انگار دارایی اش را در جوی آب ریخته است. چون شما برای مخاطب می نویسی، حرف می زنی و برنامه اجرا می کنی؛ اگر مخاطب از رسانه گریزان شود و رسانه نتواند رضایت مخاطب را فراهم و مخاطب را نسبت به خودش وفادار کند، نقض غرض کرده است؛ بنابراین رسانه برای اینکه بتواند سیاست ها و اهداف خود را از طریق یک مخاطب وفادار در جامعه دنبال کند، باید مخاطب را جذب کرده، راضی نگه داشته و به خود وفادار کند. رسانه باید بتواند اصول حرفه ای اداره یک برنامه رسانه ای و نحوه تعامل با مهمان برنامه را رعایت کند.

حیدری با بیان اینکه هم مجری و هم رسانه به لحاظ حرفه ای، قانونی و اخلاقی مکلف هستند اصول و قواعد را رعایت کنند، با بیان مثالی در این زمینه ادامه داد: وقتی فردی مهمان یک برنامه می شود، یک شخصیت حقیقی و یک شخصیت حقوقی دارد؛ این آقا یا خانم در وهله اول پدر یا مادر است و انسانی دارای حقوق اجتماعی است و در وهله دوم مسوولیتی در کشور دارد. شما اگر می خواهید با این آدم بحث و گفت وگو کنید، صرفا باید درباره مسوولیت دولتی اش با او صحبت کنید. فقط در همان چهارچوب باید صحبت شود. شما حق ندارید به شخصیت حقیقی طرف اهانت کرده و شخصیت حقیقی اش را مورد پرسش قرار دهید. حق ندارید وارد زندگی خصوصی اش شوید و حرفی را بزنید که به اعتبار و وجهه اجتماعی یا خانوادگی اش لطمه ای وارد کند. تفکیک این ها یکی از پایه های اساسی اخلاق رسانه و اخلاق حرفه ای است که حتما باید رعایت شود.

مجری مناظره های انتخاباتی در تلویزیون، رعایت احترام مخاطب را هم از دیگر اصول اخلاق رسانه ای دانست و گفت: یکی دیگر از پایه های مهم اخلاق رسانه و اخلاق حرفه ای که هم مجری و هم گردانندگان رسانه باید به آن خیلی متعهد و پایبند باشند، رعایت احترام مخاطب است؛ همان طور که ما احترام مهمان را حفظ می کنیم احترام مخاطب را هم باید حفظ کنیم. احترام مهمان به این معنی نیست که مجیزگوی او باشیم بلکه این است که با رعایت ادب و اصول اخلاق حرفه ای هر جامعه ای، سوالات صریح و جدی مخاطبان را در حوزه مسوولیت مهمان از او بپرسیم. احترام به مخاطب هم بدان معناست که برای وقتی که برای دیدن برنامه ما یا مطالعه رسانه ما صرف می کند، ارزش قائل شویم. مطالعه داشته باشیم. سوال به جا مطرح کنیم و مطالبه گر جدی باشیم. مطالبی را در اختیار مخاطب قرار دهیم که به آن ها احتیاج دارد و سطح دانش و آگاهی مخاطب را نسبت به موضوع بالا ببریم که اجرایی کردن این ها زحمت زیادی هم دارد.

حیدری در بخشی دیگر از صحبت هایش با خبرنگاران درباره دو طرح مصاحبه با صد سیاستمدار برجسته دنیا و مصاحبه با صد کارآفرین بزرگ دنیا که چند سال قبل به سازمان صداوسیما پیشنهاد داده و هر دوی آن ها به پایان نرسیده اند، توضیح داد: من دو طرح را به سازمان ارائه کرده بودم؛ یکی گفت وگو با صد سیاستمدار برجسته دنیا و یکی گفت وگو با صد کارآفرین برجسته دنیا بود. متاسفانه برنامه مصاحبه با صد کار آفرین برتر دنیا مراحل تصویبش طی نشد و اصلا اتفاق نیفتاد. مصاحبه با صد شخصیت سیاسی دنیا هم به دلیل نوع ماهیتش به شبکه چهار ارجاع داده شد و متاسفانه شبکه چهار چنین قابلیت و توانمندی را در آن سال برای ادامه چنین برنامه ای نداشت. البته دو ـ سه مصاحبه انجام دادم؛ گفت وگوهایی با حسن نصرالله و بشار اسد. مصاحبه با رییس جمهور روسیه، ولادمیر پوتین هم در دستور کار بود. به مصر هم رفتم تا با محمد مرسی مصاحبه کنم اما مشکلاتی پیش آمد و علیرغم هماهنگی های قبلی این اتفاق نیفتاد. همچنین تلاش داشتم با مقامات آمریکایی، اروپایی و آسیایی مصاحبه کنم که متاسفانه شبکه چهار در آن زمان نتوانست پشتیبانی لازم را داشته باشد و برنامه ادامه نیافت.

او در پایان با بیان اینکه قصد دارد ایده مصاحبه با صد کارآفرین بین المللی را به صورت خصوصی اجرایی کند، مطرح نمود: چون در برنامه پایش با 125 کارآفرین بزرگ ایرانی مصاحبه کرده بودم، تجربیات خوبی جمع شده بود و می خواستم در سطح بین المللی اجرایش کنم. شاید به صورت شخصی این کار را انجام دهم. جزو ایده ها و آرزوهای من است. گفت وگو با صد کار آفرین برتر بین المللی را قطعا انجام خواهم داد اما مصاحبه با شخصیت های سیاسی خارج از چهارچوب رسانه خیلی سخت است و بعید می دانم انجام آن در توانم باشد و سازمان صداوسیما هم پشتیبانی نمی کند. وقتی می خواهی با شخصیت های بزرگ سیاسی مصاحبه کنی، باید بگویی برای کدام تلویزیون مصاحبه می گیری اما برای مصاحبه با کارآفرین ها بستر زیاد است و امکان انجام آن وجود دارد.