نحوه ارزش گذاری شرکت ها به چه شکل است؟ - تور ایران

در این مطلب قصد داریم تا شما را با فرایند ارزش گذاری شرکت ها و استارت آپ ها آشنا کنیم و اهمیت انجام این کار را نشان دهیم. پس اگر صاحب یک کسب وکار هستید و قصد دارید ارزش شرکت خود را به صورت دقیق تعیین کنید، این مطلب را از دست ندهید.

ارزش گذاری چیست؟

ارزش گذاری یکی از مهم ترین ارکان علم مالی و جزو خدمات حسابداری است، به همین علت روش های زیادی برای ارزش گذاری دارایی ها و شرکت ها در طول زمان به وجود آمده است. برای ارزش گذاری دارایی ها باید موارد مختلفی مثل پتانسیل کسب عایدی، هزینه صرف شده، ارزش بازار و… هم مورد ارزیابی قرار بگیرد. ارزش گذاری شرکت ها هم طبق معیارهایی مانند پتانسیل رشد، مدت زمان فعالیت، مقدار عایدی فعلی و مواردی از این دست مشخص می گردد.

ارزش گذاری یک مفهوم کلی است که زیرمجموعه خدمات مالی در شرکت حسابداری قرار می گیرد. در سازمان های بزرگ معمولا این وظیفه برعهده تیم مالی که شامل متخصصان و مشاوران این حوزه است، میباشد؛ اما شرکت های کوچک و استارت آپ ها برای ارزش گذاری خود باید از روش های دیگری استفاده نمایند و به صورت دقیق تر این مفهوم را بشناسند. در این راه انواع موسسه حسابداری هستند که می توانند در خدمات مشاوره مالی و غیره به کسب وکارها یاری نمایند.

انواع ارزش گذاری

در علوم مالی و مالی تعریف ارزش گذاری به چند بخش تقسیم می گردد که ارزش فعلی یک کسب وکار را شکل می دهد. ارزش ذاتی، ارزش مالی، ارزش منصفانه، ارزش بازار از جمله تعاریفی هستند که در ارزش گذاری وجود دارند و هرکدام تعریف تعیین و دقیقی دارند.

ارزش ذاتی:

این نوع از ارزش، با استفاده از تحلیل بنیادین و با درنظر گرفتن تمامی دارایی های مشهود و نامشهود یک کسب وکار به دست می آید.

ارزش مالی:

این نوع ارزش، در واقع حداکثر مبلغی است که خریداران یا سرمایه گذاران حاضر به پرداخت آن برای یک شرکت یا استارت آپ هستند.

ارزش منصفانه:

مفهوم ارزش منصفانه با ارزش بازار تقریبا مشابه است و در موارد بسیار کوچکی با یکدیگر اختلاف دارند. ارزش منصفانه، قیمتی منطقی از دیدگاه فعالان بازار و مورد توافق فروشنده و خریدار است، به شرطی که هر دو طرف با تمایل و آگاهی کامل حاضر به معامله شده باشند.

ارزش بازار:

ارزش بازار هم در واقع تعریفی مشابه ارزش منصفانه را شامل می گردد با این تفاوت که این ارزش، قیمتی است که در بازار بر اساس مقدار عرضه و تقاضا مشخص می گردد.

حال که با وجود تمامی این گونه ها آشنا شدیم، سوالی که پیش می آید این است که کدام یک از این موارد در ارزش گذاری شرکت نقش دارند و مقدار تاثیر آن ها چقدر است؟ یا اصلا زمان صحبت از ارزش گذاری، منظور کدام یک از این انواع است؟ به علت اینکه در ایران بازار مناسبی برای خرید و فروش شرکت ها وجود ندارد، نمی توان ارزش منصفانه را به راحتی تعیین کرد و باید از یک تیم متخصص و باتجربه در شرکت حسابداری و مالی یاری بگیرید تا ارزش گذاری درست و دقیقی را برای شما انجام دهد.

هدف از ارزش گذاری

تعیین کردن ارزش فعلی یک شرکت یا استارت آپ هدف اصلی ارزش گذاری شرکت ها به شمار می آید. ارزش فعلی هر شرکت ممکن است با ارزش ذاتی، مالی و سایر ارزش های دیگر برابر باشد. شاید تصور کنید که ارزش گذاری برای شما که صاحب یک کسب وکار نوپا یا شرکت کوچک هستید، علتی ندارد و نمی تواند برای شما مفید واقع گردد؛ اما در ادامه دلایلی که به ارزش گذاری نیاز دارید را بیان خواهیم کرد تا بهتر متوجه شوید که به این مفهوم نیاز دارید یا نه.

دلایل ارزش گذاری کسب وکارها

از زمانی که یک استارت آپ شکل می گیرد و در سال های اول فعالیت خود قرار گرفته است، تا زمانی که به یک شرکت و بعد به یک سازمان تبدیل می شوند، با این مفهوم سروکار خواهند داشت. در ادامه به چندتا از مهم ترین دلایل ارزش گذاری شرکت ها اشاره خواهیم کرد:

تعیین کردن ارزش معامله

هر فرد یا نهادی که قصد خرید یک شرکت یا استارت آپ را داشته باشد، باید ارزش منصفانه یا ارزش معامله آن تعیین شده باشد. ارزش معامله در واقع همان قیمتی است که هردو طرف بر سر آن به توافق می رسند. ارزش معامله شرکت می تواند کمتر یا بیشتر از ارزش ذاتی آن باشد که به یاری ارزش گذاری دقیق می توان آن را تعیین کرد. این مبلغ را باید متخصصان در شرکت حسابداری محاسبه نمایند.

جذب سرمایه

بسیاری از استارت آپ ها و کسب وکارهای نوپا زمانی که به مرحله جذب سرمایه می رسند و می خواهند سرمایه ای را به وسیله یک سرمایه گذار وارد شرکت نمایند، باید ارزش گذاری شده باشند. ارزش گذاری استارت آپ می تواند به آن ها در مذاکرات یاری کند تا برای جذب سرمایه ای متناسب با ارزشی که دارند اقدام نمایند؛ و بعد از جذب سرمایه هم با توجه به ارزش گذاری که اجرا شده، مقدار سهم سرمایه گذار مشخص خواهد شد. بنابراین اگر یک استارت آپ نوپا یا شرکت کوچک هم هستید، به این مفهوم نیاز خواهید داشت. در استارت آپ ها معمولا به علت اینکه بودجه ها محدود هستند و تیم مالی یا حسابداری وجود ندارد، باید این خدمات را از یک موسسه حسابداری معتبر و باتجربه در این زمینه دریافت نمایند.

ادغام و تملیک

بعد از اینکه شرکت ها بزرگ می شوند و به یک سطح عایدیی مناسبی می رسند، ممکن است به علت هم افزایی بیشتر برای توسعه فعالیت ها، کاهش هزینه ها و سایر دلایل دیگری که وجود دارند، قصد ادغام با شرکت دیگری را داشته باشند یا قسمتی از سهم شرکت دیگر را خریداری نموده تا کنترل آن شرکت را بر عهده بگیرند که به این حالت تملیک گفته می شوند. در زمان ادغام و تملیک شرکت ها، برای تعیین شدن ارزش معامله یا سهم دو طرف، ضروری است شرکت ها ارزش گذاری شوند.

همکاری مشترک

در زمانی که دو یا چند شرکت با هدف هم افزایی برای به اشتراک گذاری منابع خود با هم توافق می نمایند، ارزش گذاری شرکت ها باعث می گردد که سهم هر یک از شرکت ها به درستی مشخص گردد و هرکدام به مقدار سهمی که دارند در موارد مختلف شریک شوند.

چالش های موجود برای ارزش گذاری

ارزش گذاری فرایند پیچیده ای است که چالش های فراوانی را به همراه خود دارد. همان طور که گفتیم، هدف از ارزش گذاری یافتن ارزش ذاتی یک شرکت است. برای مشخص این ارزش نیاز است تمامی اطلاعات مربوط به آن شرکت را داشته باشید؛ مثل عایدی، سود، صورت های مالی و موارد دیگری که برای رسیدن به یک ارزش گذاری دقیق باید به آن دسترسی داشته باشید. بنابراین می توان یک چالش اصلی برای ارزش گذاری کسب وکارها به شکل زیر درنظر گرفت.

معمولا به علت اینکه روش های متعددی برای ارزش گذاری شرکت ها وجود دارند؛ هر یک از این روش ها بر اساس مقدار تناسب با نوع شرکت و شرایطی که دارد به کار گرفته می گردد و به علت تفاوت های زیاد بین شرکت ها، روی روش ارزش گذاری معمولا به اتفاق نظر نمی رسند و بدین منظور برای ارزش گذاری دقیق شرکت ها و استارت آپ ها تلفیقی از روش های فوق الذکر استفاده می گردد.

ارزش گذاری استارت آپ

یکی از مواردی که ارزش گذاری در آن می تواند نقش ویژه ای را ایفا نماید، استارت آپ ها هستند. همانطور که گفته شد، ارزش گذاری برای مذاکره با سرمایه گذاران می تواند به صاحبان کسب وکار یاری زیادی کند و اگر دقیق صورت نگرفته باشد، می تواند تمامی آمار و ارقام را به هم بریزد.

ارزش گذاری استارت آپ ها خصوصا آن هایی که در ابتدای راه قرار دارند، کار بسیار دشواری است، چون؛

• در مراحل اولیه اطلاعات تاریخی کم و غیرقابل اتکایی از عملکرد خود دارد.
• کسب وکارهای نوپا نسبت به کسب وکارهای سنتی، دارایی های فیزیکی کم تری دارند.
• استارتاپ ها، خصوصا در مراحل اولیه فعالیت، مدل کسب وکار پایداری ندارند.
• ممکن است به عایدیزایی مطلوبی هم نرسیده باشند.

ارزش گذاری استارت آپ ها نسبت به کسب وکارهای سنتی، دارای پیچیدگی ها و ظرافت های بیشتری است. به عنوان مثال در بعضی از استارت آپ ها داده کافی وجود ندارد و باید بر اساس احتمالات و فرضیاتی که درباره آینده وجود دارد، آن ها را ارزش گذاری کرد.

روش های ارزش گذاری

اینکه از کدام روش ارزش گذاری برای کسب وکار شما استفاده گردد، موردی است که باید یک متخصص یا موسسه حسابداری در خصوص آن اظهار نظر کند؛ اما به صورت کلی معمولا از روش های زیر برای ارزش گذاری استارت آپ ها استفاده می گردد:

• روش جریان های نقد تنزیل شده (Discounted Cash Flow) یا DCF
• روش ضرایب (Multiples)
• روش کارت امتیازی (Scorecard)
• روش شیکاگوی اول (First Chicago)

هرکدام از روش های بالا جزئیات مفصلی دارند که در این مطلب نمی توان به آن پرداخت؛ اما معمولا از روش اول یعنی روش جریان های نقد تنزیل شده (Discounted Cash Flow) یا DCF برای ارزش گذاری استارت آپ ها استفاده می نمایند.

چگونه کسب وکار خود را ارزش گذاری باید کرد؟

برای اینکه بخواهید ارزش گذاری کنید، باید از دانش کافی برخوردار باشید. ارزش گذاری شرکت ها و استارت آپ ها نیاز به تخصص و تجربه کافی دارد تا به درستی انجام گردد. برای انجام این کار می توانید به یک شرکت حسابداری معتبر اعتماد کنید و ارزش گذاری شرکت خود را به آن ها بسپارید.

شرکت حسابداری مشاورین تهران و شرکا یکی از شرکت های معتبر در زمینه خدمات حسابداری هستند که علاوه بر ارزش گذاری شرکت شما با به روزترین و جدیدترین روش های حال حاضر جهان، می توانند انواع خدمات حسابداری و مالی را برای شما انجام دهند. تنظیم اظهارنامه مالیاتی، اعزام حسابدار، مشاوره مالی، مشخص KPI و… از جمله سایر اقداماتی است که مشاورین تهران و شرکا به مشتریان خود ارائه می دهند.